Hoge Vucht

Aanvullingen en correcties over kunst en beelden in de gemeente Breda worden zeer gewaardeerd. U kunt uw informatie zenden naar het emailadres als vermeld op de pagina INFO / CONTACT
Laatste update van deze pagina 8-12-2022

Deze pagina bevat kunst in de Hoge Vught (met al haar subwijken) dat opgesloten zit tussen de Terheidenseweg en de Nieuwe Kadijk (noordelijke rondweg). De Hoge Vucht is geen officiële naam van een wijk, maar het wordt in de volksmond wel vaak gebruikt. Er is wel een winkelcentrum de Hoge Vucht. De naam Hoge Vucht is afgeleid van de polder waarin het gebouwd is, de Vuchtpolder. Tot dit gebied behoren de wijken: Wisselaar, Geeren-Noord, Geeren-Zuid en Biesdonk. Hoge Vucht is een typische jarenzestig-wijk, ruim opgezet met brede lanen, singels en parken. Er wonen bijna 22.000 mensen.
Tevens op deze pagina de wijk Krogten dan eigenlijk meer een industrieterrein is gelegen tussen de Haagse Beemden en de Hoge Vught.

Omschrijving: beeld van meisje met gieter
Kunstenaar: Gerard Héman – RKD
Hoogte: x meter
Jaar: 1966
Materiaal: kalksteen
Sokkel: beton, ca, x meter
Locatie: Franciscuskerk, Belgiëplein 4

Het verhaal:
De kunstenaar wil de relatie tussen kinderen en de natuur in beeld brengen. Het meisje symboliseert volgens hem ook de bereidheid van kinderen tot luisteren, die groter is dan bij volwassenen. Bij de opening van de St. Franciscus van Assisi in 1966 kreeg het “meisje met de gieter” een plekje tussen het hoge groen bij de ingang van de kerk. Fransientje, zoals de medewerkers haar noemden, was eigenlijk bedoeld voor een bloemenperk. Om het kunstwerk beter zichtbaar te laten zijn werd het op een hoge sokkel geplaatst.

Naam: Indië-monument
Omschrijving: abstract beeld van twee figuren
Kunstenaar: Wim Verhagen – RKD
Hoogte: ca. 80 centimeter
Jaar: 15 augustus 2006
Materiaal: brons
Status:
Sokkel: arduinsteen, ca, 1 meter
Locatie: Raffi, Bernard De Wildestraat 400

Het verhaal:
De bronzen sculptuur symboliseert twee mensen, die de Tweede Wereldoorlog en de Bersiapperiode in het voormalige Nederlands-Indië hebben overleefd en naar elkaars verhaal luisteren. De open ruimte tussen de twee figuren verwijst naar de verloren tijd die door de oorlog in ieders leven is ontstaan. Een verloren tijd, die een gemis aan liefde en geborgenheid met zich mee bracht. Aan de voet van de sokkel ontspringt een waterpartij. Het water herinnert aan de watervallen in het voormalige Nederlands-Indië en aan de bevloeiing van de sawah’s. Tevens staat het stromende water symbool voor het doorgeven van onze cultuur en levenservaringen aan een volgende generatie en daarmee voor de kringloop van het leven. De gedenksteen onder het beeld wordt gezien als een herinnering en eerbetoon aan de vele overledenen en als erkenning van het leed dat zij hebben moeten doorstaan. De sierbestrating voor het monument herinnert aan de terrasvormige sawah’s. De gedenksteen is onthuld in 2004 en in 2006 aan het ‘Indië-monument’ toegevoegd.

De tekst op de gedenksteen luidt:
8 DEC. 1941 – 27 DEC. 1949
Ter nagedachtenis aan
alle mannen, vrouwen en kinderen
die gestorven zijn
tengevolge van de Japanse bezetting
en de Bersiapperiode in
NEDERLANDS-INDIË.

De Bersiap-periode was een gewelddadige periode in de Indonesische geschiedenis die duurde van ongeveer oktober 1945 tot begin 1946. Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 ontstond een gezagsvacuüm in het toenmalige Nederlands-Indië.
Het beeld is geplaatst in de achtertuin van het verzorgingstehuis. Het monument is geadopteerd door KBS Kievitsloop.
Bron Nationaal Comité 4 en 5 mei

Naam: 3 bloemen
Omschrijving: drie abstracte beelden van figuren
Kunstenaar: Charles Lous – RKD
Kosten: 30.680 gulden
Hoogte: 2 meter
Jaar: 1970
Materiaal: brons
Locatie: t.o. Biesdonkweg 71

Het verhaal
Deze beeldjes worden ook wel vruchtbaarheidsbeeldjes genoemd. Deze naam past volgens de kunstenaar prima bij dit werk omdat hij in die tijd veel bezig was met anatomie. Zijn inspiratiebron was zijn vrouw die gedurende de periode van ontwerp zwanger was.
Na elke voortplanting en elke geboorte is iets moois te zien. Na elke teleurstelling of verdriet komt weer iets goeds naar voren.
De kunstenaar komt uit Breda en volgde de Academie voor Beeldende Kunsten St Joost (Breda). Hij leerde het vak van beeldhouwer vooral in de praktijk. Gedurende vijf jaar was hij werkzaam op het atelier van Hein Koreman. De kunstenaar deed er 1,5 jaar over om deze beelden te maken.
Andere beelden van Charles Lous in Breda zijn: Vogels en Stoeiende kinderen

Naam: Paard en Ruiter
Omschrijving: figuratief beeld van paard en ruiter
Kunstenaar: Arthur Spronken – RKD
Kosten: 40.000 gulden
Hoogte: 1,3 meter
Breedte: 2 meter
Jaar: 1976
Materiaal: brons
Sokkel: beton, hoogte 3 meter
Locatie: t.o. Winkelcentrum Moerwijk, Doornboslaan

Het verhaal:
Het niet als zodanig herkenbare beeld Paard en Ruiter geniet de twijfelachtige eer heel hoog te staan in de lijst van twijfelachtige beelden. Zelden werd in Breda zoveel gepraat en geschreven over (de aankoop van) een beeld, als over deze schepping van Arthur Spronken. Uiteraard was naar goede Bredase traditie het aankoopbedrag onderwerp van breedvoerig debat. Vooral ook de vorm en wat het voorstelt deed de gemoederen hoog oplopen. Ingezonden brieven spraken over ‘verdwazing’, ‘hersenkronkel’ en over ‘de kont van een gorilla met de kop van Popeye de zeeman’. De uitzonderlijke lange tijd tussen de eerste gesprekken met de kunstenaar, de definitieve aankoop en de plaatsing had alles te maken met deze discussie, die ook binnen het gemeentelijk apparaat plaatsvond. Uiteindelijk vormde het vijfjarig bestaan van Winkelcentrum Moerwijk een goede aanleiding voor plaatsing.
De kunstenaar is al vanaf zijn jeugd geobsedeerd door paarden. Zijn paardenbeelden, vaak met bijbehorende ruiters, genieten inmiddels nationale en internationale bekendheid. In Nederland onder andere in Amsterdam, Assen, Den Bosch, Eindhoven, Leiden, Maastricht en Utrecht.

Omschrijving: figuratieve beelden van hond, katten, vogel en kikker
Hoogte: tot ca. 50 cm
Jaar: 2011
Materiaal: steel
Locaties:
– rotonde Cornelis Joosstraat en Tilman Suysstraat
– rotonde Doornboslaan en Molstraat
– rotonde Groenedijk en Hamdijk
– kruising Jacob Franckaertstraat en Tussen de Dijken

Het verhaal:
Nabij de rotonde van de Cornelis Joosstraat en Tilman Suysstraat liggen de rode kat en groen vogel.
Nabij de rotonde van de Doornboslaan en de Molstraat liggen de rode kat en gele hond.
Nabij de rotonde van de Groenedijk en Hamdijk ligt de gele kip.
Bij de kruising kruising Jacob Franckaertstraat en Tussen de Dijken ligt de kikker.

Naam: Noach’s Olijftak – Vredesduif
Omschrijving: beeld van vredesduif
Kunstenaar: Paul Hermans – RKD
Hoogte: ca. 2,5 meter
Hoogte sokkel: ca. 2,2 meter
Spanwijdte: ca. 2,5 meter
Jaar: 19-9-2010
Materiaal: polyester
Monument: Vredesmonument
Locatie: Groenedijkplein

Het verhaal:
De plaatsing van het monument ging niet zonder slag of stoot. De kunstenaar wilde dat het kunstwerk werd geplaatst op een 3,5 meter hoge paal, maar de opdrachtgever zette het maar op een sokkel van 1 meter hoog. De kunstenaar stapte naar de rechter en deze gaf hem gelijk waardoor de onthulling en de feestelijkheden niet door gingen. Verdraagzaamheid en respect voor elkaar was men even vergeten en dat in de vredesweek! Het beeld zou door voormalig minister Ernst Hirsch Ballin op 19-9-2009 onthuld worden tijdens de vredesweek, maar dat ging dus niet door. Het werd uiteindelijk bijna een jaar later op 25-9-2010 onthuld door wethouder Bob Bergkamp, niet op de oorspronkelijke plaats midden op de rotonde maar op het Groenedijkplein.
Breda herdacht op 29 juni 2019 voor het eerst de afschaffing van de slavernij en dat gebeurde bij de Vredesduif. Sinds 2002 wordt de afschaffing hiervan op 1 juli in Amsterdam bij het Nationaal monument herdacht. Rotterdam en Tilburg volgde daarna en in 2019 Breda dus. Er is voor Breda-noord gekozen, omdat daar de meeste mensen wonen met een Surinaamse, Antilliaanse en Afrikaanse achtergrond. Daarnaast is natuurlijk de Vredesduif een passend beeld voor de herdenking. In Nederland werd (pas) op 1-9-1863 de slavernij afgeschaft. Een vredesduif wordt meestal afgebeeld met een olijftakje in zijn snavel. Het gebruik van de duif als symbool is geïnspireerd door het Bijbelverhaal over Noach (Genesis 8:8-12). Het verwijst naar de vogel die door Noach werd losgelaten nadat de ark was vastgelopen op de berg Ararat. De duif kwam na een zoektocht teruggevlogen met een olijftakje in de snavel. Dat betekende dat de aarde na de zondvloed weer was drooggevallen.
Begin 2021 is het beeld grootschalig gerenoveerd.
In het plantsoen onder het beeld ligt een brozen gedenktegel met de tekst:

MONUMENT
DE VREDESDUIF
BREDA-NOORD
19 SEPTEMBER 2010
BEELDEND KUNSTENAAR PAUL HERMANS

Omschrijving: abstract beeld
Hoogte: . meter
Materiaal: ijzer?
Locatie: Radius College, Namenstraat

Het verhaal:
Dit abstracte beeld staat in het voorterrein van de school. Er zijn geen verdere details bekend bij de redactie. Het postadres van de school is Terheijdenseweg 350.

Naam: Schaatsenrijder
Omschrijving: beeld van schaatser op sokkel
Kunstenaar: V.P.S. (Piet) Esser – RKD
Kosten: 37.000 gulden
Hoogte: 1,5 meter
Jaar: 1972
Materiaal: brons
Opschrift op tekstplaatje op sokkel: Schaatsenrijder, Vincent Esser, 1972
Sokkel: natuursteen, ca, 1 meter
Locatie: Kruising Nieuwe Kadijk en Doornboslaan

Het verhaal:
Na opdracht in 1966 duurde het nog tot 1972 voordat het beeld geplaatst kon worden. Beeldhouwer Vincent (Piet voor vrienden) Esser was in alle opzichten een perfectionist. Ondanks de grote aandrang uit Breda nam hij alle tijd voor het realiseren van zijn schepping.
Het in verhouding te lange linkerbeen, naar achteren gestrekt, benadrukt snelheid en beweging van de schaatsenrijder. Symbool voor vaart waarmee de Hoge Vucht tot stand is gekomen. Volgens de plaatsingscommissie levert het beeld een bijdrage aan de verbetering van de leefbaarheid van de wijk. Een eerdere versie uit 1961 van de Schaatsenrijder staat in Utrecht aan het Camminghaplantsoen. De kunstenaar vervaardigde verschillende kleine studiemodellen die deels in particulier bezit zijn. In het Stedelijk Museum in Zutphen staat een van deze studiemodellen.
Dit is het enige beeld in Breda met een verwijzing naar de winter.

Naam: Vier Heemskinderen
Omschrijving: abstract
Kunstenaar: Kees Keijzer – RKD
Hoogte: x meter
Jaar: 1968
Materiaal: ijzer
Sokkel: beton, ca, 80 cm
Locatie: t.o. Rombout Keldermansstraat 53

Het verhaal:
Dit beeld verwijst naar een sage uit de tijd van Karel de Grote.
Ridder Aymon van de Ardennen (in het Nederlands verbasterd tot Heems) was een trouwe leenman van Karel de Grote. Hij zou getrouwd geweest zijn met Aye, een zuster van Karel. Zij schonk haar echtgenoot vier zonen: Ritsaert, Writsaert, Adelaert en Reinout. Van het viertal was Reinout de sterkste. De vier zonen kregen van hun vader, naar oude traditie, elk een paard als geschenk. Reinout was echter zo sterk, dat hij zijn rijdier per ongeluk doodde. Toen werd hem een tweede paard aangeboden, maar brak hij het reeds bij de eerste rit de lendenen.
Heer Aymon wist echter raad. Omdat een ridder toch een paard moest hebben, bracht hij zijn zoon naar een burcht waarin de beruchte hengst Bayard (het Ros Beiaard) opgesloten zat, een driftig beest dat door iedereen gevreesd werd en nog nooit zijn meester gevonden had. Onverschrokken trad Reinout het briesende paard tegemoet, dat hem onmiddellijk met een fikse trap enkele meters verder gooide. Reinout wilde het echter niet opgeven en na een heroïsche strijd slaagde hij erin het wonderbare paard aan zijn wil te onderwerpen. Vanaf dat moment zou het Ros Beiaard ridder Reinout blindelings gehoorzamen.
Maar er ontstond een ernstige vete tussen Karel de Grote en Aymon en zijn zonen. Tijdens een partijtje schaak aan het hof volgde een hoogoplopende ruzie tussen Reinout en zijn neef Lodewijk, Karels zoon, waarbij de driftige Reinout in zo’n woede ontstak, dat hij alle stukken omver gooide en zijn tegenspeler een dodelijke dreun op het hoofd gaf met het zware zilveren schaakbord. Karel zwoer dat hij Lodewijk zou wreken en hij achtervolgde de vier broers, die wegvluchtten op de rug van het ros Beiaard en zich verborgen in de ontoegankelijke Ardennen. Vanuit hun sterke burcht Montalbaen verdedigen de vier ridders zich tegen de aanvallende legerbenden van hun oom.
Intussen was hun vader Aymon in de handen van Karel de Grote gevallen. Karel was enkel bereid vrede te sluiten en Aymon vrij te laten, indien het duivelse Ros Beiaard aan hem werd uitgeleverd. Reinout weigerde aanvankelijk op dit voorstel in te gaan, maar zwichtte uiteindelijk toch onder de smeekbeden van zijn moeder. Omdat het paard de reputatie had onoverwinnelijk te zijn, besloot Karel het te verdrinken. Met gebroken hart en lede ogen moest Reinout lijdzaam toezien hoe het naar de rivier werd gebracht en met zware molenstenen om de nek in het water werd gegooid. Tot tweemaal toe verbrijzelde het paard met één hoefslag de stenen en zwom het terug naar de oever, waar Reinout stond te kijken. Bij een derde poging werden de stenen verzwaard, maar toch kwam het Ros Beiaard weer boven water, reikhalzend naar zijn meester, maar die kon het lijden van het beest niet meer aanzien en wendde zijn hoofd af. Denkend dat zijn meester niets meer van hem wilde weten, liet het nobele dier zich verdrinken.
Vooral in de Maasvallei houden vele verhalen de sage van de Vier Heemskinderen in leven. De rivier waarin het Ros Beiaard werd verdronken, wordt geïdentificeerd met de Maas. De burcht van Montalbaen is volgens sommigen Montauban sous Buzenol, nabij Virton (niet te verwarren met Montauban in Frankrijk) waar zich inderdaad ruïnes bevinden. Maar ook het kasteel Poilvache wordt ermee in verband gebracht. Volgens de plaatselijke legende zou het Ros Beiaard de beroemde Rocher Bayard, een naaldvormige rotspunt nabij Dinant, tijdens de vlucht van de Vier Heemskinderen met één hoefslag gespleten hebben.
Ook in de Franse Ardennen (onder meer in de omgeving van Monthermé en Revin) herinneren verschillende plaatsnamen nog aan de heldendaden van de Vier Heemskinderen.
In Vlaanderen bestaat nog een lokale variant: dáár was Aymon de heer van Dendermonde, en het Ros Beiaard zou niet in de Maas maar in de Schelde verdronken zijn. Alleszins spelen de Vier Heemskinderen en het Ros Beiaard een grote rol in de plaatselijke folklore van Dendermonde.
Alle figuren (zowel de hoofd- als bijfiguren) uit Karel ende Elegast kunnen op enigerlei wijze worden herleid tot figuren uit de historie van de vier Heemskinderen: zo is de christelijke ridder-tovenaar Elegast in feite de christelijke ridder-tovenaar Malegijs.
In Nijkerk, vlak naast de Grote Kerk, staat een beeld van de Vier Heemskinderen op het Ros Beyaard. Ook in Geldrop staat op de Laan der vier Heemskinderen een zelfde soort beeld.
De Angelo Roncallischool aan de Hendrik Berlagestraat werd in 1968 geopend. In het kader van de 1 procent regeling had het schoolbestuur het oog laten vallen op een kunstwerk van Kees Keijzer. Eerder maakte Keijzer een beeld voor Basisschool De Liniedoorn in de Baliëndijk. Na opheffing en afbraak van de school in 1992 is het beeld verplaatst naar de Rombout Keldermansstraat.
In 2016 is het parkje heringericht en het kunstwerk 200 meter verderop geplaatst.
Op Haagdijk 20 is eveneens een kunstwerk aangebracht met de naam Vier Heemskinderen. Het betreft het uithangbord van Klaartje Scheer.
Andere beelden van de kunstenaar in Breda zijn: Abstract, Brug en Meeuw.

Naam: De Cilinder
Omschrijving: zuil bestaande uit 7 segmenten
Kunstenaar: André Volten – RKD
Kosten: 75.000 gulden
Hoogte: 13,5 meter
Jaar: 1970
Materiaal: roestvrijstaal
Locatie: Kunstijsbaan Breda, Terheijdenseweg 506

Het verhaal:
Het kunstwerk was oorspronkelijk geplaatst bij Het Turfschip aan het Chasséveld. Waarschijnlijk is het daar weggehaald omdat het Turfschip gesloopt werd. In 2004 is het werk na restauratie herplaatst bij de Kunstijsbaan Breda aan de Terheijdenseweg. De zuil of kolom was Voltens eerste grote thema in rvs. Het was een van de duurste aankopen van kunst destijds. Hij maakte rond 1970 meerdere varianten. De zuil bestaat uit 7 ongelijke stukken buis die onderling iets zijn verschoven. Hierin zocht Volten naar een bepaalde spanning. Een rechte cilinder betekende voor hem niets. Door het verschuiven van de onderdelen bereikte hij, zoals hij het zelf uitdrukte, het ‘bijna niets’. Kunst moet verwarring scheppen, vond hij. Het is alsof er iets gebeurd is, er een lichte aardbeving heeft plaatsgevonden, waardoor een rechte kolom is ontwricht. Dit is weliswaar nooit een rechte kolom geweest, maar toch wekt het die indruk. Waarschijnlijk komt dat door de menselijke neiging tot ordenen, om stukken netjes op elkaar te stapelen. Op die vastgeroeste eigenschap speelde kunstenaar Volten met dit werk in.
Ook speelde hij met de wetten van de zwaartekracht. Deze kolos is een onwrikbare constructie, maar toch lijkt er een wankel evenwicht te bestaan. Alsof een zuchtje wind of een harde stamp op de grond het gevaarte kan laten instorten. Door het opwekken van deze suggestie, maakte hij zijn ‘gebroken’ zuil tot een symbool van vergankelijkheid.

Omschrijving: groot stalen sculptuur van een roos met een gezicht in een bloempot
Kunstwerk: La Rose di Rosa
Kunstenaar: Richard di Rosa (Frankrijk) – RKD
Hoogte: ca. 6 meter
Jaar: 1989
Materiaal: plaatijzer (staal)
Techniek: gelast, geverfd
Locatie: Tussen de Dijken

Het verhaal:
“Richard Di Rosa, die de bijnaam “Buddy” kreeg als verwijzing naar Buddy Holly, was een van de voornaamste figuren van de Franse beweging Figuration Libre, een opleving van de schilderkunst van de jaren 1980, een vrije schilderkunst waarin vaak geleend werd uit cartoons, rock en graffiti. Hij is het enige lid van de beweging die beeldhouwwerken maakte.
In het begin van zijn carrière mengde deze autodidact zijn specifieke visie met die van zijn broer, Hervé Di Rosa, maar hij creëerde al gauw zijn eigen wereld. De kleur, de ronde en eenvoudige vormen van zijn figuren geven blijk van een esthetische verwantschap met Joan Miró of Max Ernst.
De Afrikaanse cultuur, muziek en dieren (in het bijzonder zijn bekende kippen) vormden ook een grote inspiratiebron voor de kunstenaar.
De kunstenaar maakte het beeld ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Beeld en Land’ in 1987, waar het een seizoen lang een toepasselijke plek kreeg in het Rosarium in Winschoten.
Aanvankelijk stond ‘de Roos’ aan de Slingerweg 20.  Toen de gemeente hier een vuilstortplaats onderbracht is de bloem en verplaatst naar de ‘Tussen de Dijken’ waar het in de lokale moestuin staat. Hoe toepasselijk kan het zijn.

Omschrijving: beelden van twee Irakese koeien
Kunstenaar: Jalal Alwan – RKD
Hoogte:
Jaar: 23 november 2008
Materiaal: kunststof
Locatie: t.o. Vlaanderenstraat 1

Het verhaal:
Tegenover het voormalige politiebureau aan de Vlaanderenstraat staat een vrolijk kunstwerk van twee grazende koeien. Op het eerste gezicht een oer-Hollandse creatie. Maar schijn bedriegt, want de schepper van dit object is de uit Irak afkomstige beeldend kunstenaar Jalal Alwan.
Alwan (46) woont sinds 1994 met zijn gezin in Nederland. Na diverse omzwervingen streek hij neer in de Bredase wijk Wisselaar.
“Het viel me op dat er weinig kunstwerken in Breda-Noord staan”, vertelde hij. “Omdat kunst bijdraagt aan een prettige woonomgeving, heb ik een plan ingediend bij het project Lusten en Lasten. Dat is goedgekeurd. Op 23 november 2008 is door wethouder Snier het werk onthuld.”

Omschrijving: gevel mozaïek
Hoogte: ca. 3 meter
Materiaal: stijl en keramiek tegels
Locatie: Kellebeek College NOVA, Zomergemstraat 4

Het verhaal:
In het kunstwerk is een gezin te herkennen bestaande uit 2 ouders en 3 kinderen. Onderaan staan 2 schoolbankjes.
Verder geen gegevens bekend.