Heusdenhout

Aanvullingen en correcties over kunst en beelden in de gemeente Breda worden zeer gewaardeerd. U kunt uw informatie zenden naar het emailadres als vermeld op de pagina INFO / CONTACT
Laatste update van deze pagina 2-2-2024

Deze pagina bevat alle kunst in de wijk Heusenhout (met al haar subwijken) en de industrieterreinen Hoogeind en Moleneind.

Naam: Big Funnelman
Omschrijving: liggend figuur met trechter in zijn mond
Kunstenaar: Atelier van Lieshout – RKD
Hoogte:
Lengte: 9,5 meter
Jaar: 2004
Materiaal: polyester
Locatie: A27, ter hoogte van afrit Breda

Het verhaal:
Het kunstwerk is in opdracht van de gemeente Breda ontworpen en gemaakt.
De Big Funnelman (De groter trechterman) ligt er wat hulpeloos bij. Hij geeft zich als het ware over aan zijn omgeving. Op zijn mond staat een grote oranje trechter, waar van alles in terecht kan komen. Die trechter staat symbool voor de massaconsumptie in onze huidige maatschappij, voor de druk die wordt uitgeoefend om ons met allerlei producten vol te stoppen. Je kan het op verschillende manieren bekijken. ‘Wat het precies voorstelt, die trechterman, dat mag het publiek zelf uitmaken’, zegt Joep van Lieshout.
Big Funnelman behoort tot een reeks figuren die Atelier Van Lieshout creëerde. Ze bestaan uit vele verschillende mannetjes, allemaal gemaakt van kleurrijk polyester.
In februari 2014 behaalde Big Funnelman de eerste prijs bij de tentoonstelling “I love Breda”. Als icoon van Breda verkoos van de vakjury Big Funnelman nog boven de Grote Kerk die als favoriet door de publieksjury werd gekozen.

Naam: Pandora
Omschrijving: beeld van naakte man en vrouw (Epimetheus en Pandora)
Kunstenaar: Rien Derks – RKD
Kosten: meer dan 300.000 gulden
Hoogte mensfiguren: ca. 1,8 meter
Hoogte zuil: 8 meter
Jaar: 12-1984
Materiaal: brons
Locatie: Heerbaan 100

Het verhaal:
Pandora is gemaakt in opdracht van de Nederlandse Bank, voor het toenmalige nieuwe kantoor. Het is onthuld door de toenmalige president van de Nederlandse Bank Wim Duisburg.
De kunstenaar heeft bijna 5 jaar aan het kunstwerk gewerkt. Zijn derde ontwerp mocht worden uitgevoerd. Het is een van de grootste beelden dat ooit in de techniek cire perdue (verloren was) is gegoten. Het kunstwerk bestaat uit 2 afzonderlijke delen. Het heeft het maximum van de 1,5 procent regeling 300.000 gulden ruim overschreden.
Het ontwerp is gebaseerd op een Griekse mythe waar Zeus aan Epimetheus en Pandora een pithos (vat) schonk, waarin alle ongelukken zaten opgesloten. Als het vat gesloten bleef, konden die niemand treffen. Pandora kon haar nieuwsgierigheid niet bedwingen en opende het vat. Toen kwamen daar alle rampen, ziekten en zorgen uit tevoorschijn en verspreidden zich over de aarde: aan het kommerloze bestaan van de mensen was een einde gekomen. Pandora wilde nog gauw het deksel dichtklappen, maar alleen de hoop zat nog in het vat toen het weer gesloten werd. Vandaar dat onder de hevigste rampen die de mensen op aarde teisteren, de hoop nog alleen resteert.
Volgens een andere, pessimistische versie is de hoop echter het enige wat de mensen onthouden blijft. Een derde interpretatie impliceert dat de hoop zelf ook een vergiftigd geschenk is. Hoop op iets anders is immers non-acceptatie van wat zich hier en nu manifesteert.
In het vat, de hoge zuil naast de 2 mensenfiguren, zijn lichaamsvormen zichtbaar, sporen van de achtergebleven ongrijpbare hoop. De man en de vrouw zijn tekens van de aarzeling als voorwaarde voor iedere ontwikkeling. De kunstenaar heeft geprobeerd de spanning tussen onzekerheid van de hoop en het rustgevende vertrouwen gestalte te geven.
In augustus 2022 is door de eigenaar het beeld van Epimetheus en Pandora uitvoorzorg weggehaald nadat er sporen van poging tot diefstal waren waargenomen.
Het volledige verhaal van Pandora is te lezen op Wikipedia.

Omschrijving: omgekeerde stoel met vogelhuisjes
Kunstenaar: Semâ Bekirovic – RKD en Rutger Emmelkamp – RKD
Hoogte: ca. 7 meter
Materiaal: staal, hout
Locatie: St. Liduinaschool, t.o. Heusdenhoutsestraat 20

Het verhaal:
Deze sculptuur staat op de speelplaats aan de Heusdenhoutsestraat zijde van de basisschool St. Liduinaschool. Hoewel het op een schoolplein staat is het geen speelwerktuig, daarvoor is het te hoog.
Voor de school bedachten de kunstenaars Semâ Bekirovic en Rutger Emmelkamp een zeven meter hoge stoel. Die staat op zijn kop en is zo, behalve een plek om lekker te kunnen hangen, ook een afdak. Een praktische toepassing, waarop de school had aangedrongen. Bovenin de stoel hingen de kunstenaars talloze vogelhuisjes. Zij hopen dat die in het voorjaar nestelende vogels lokken. Op die manier wordt het kunstwerk levend en beweeglijk. Bovendien zijn al die broedende en voedende vogels een mooi symbool. Net als een nestkastje, biedt een school namelijk een warme en veilige omgeving waarin het kind zich kan ontwikkelen. En dan, wanneer de tijd rijp is, vliegen de vogels uit. Net als de jongeren. Ook zij verlaten ooit het nest.

Omschrijving: beeld van barmhartige Samaritaan
Kunstenaar: Hein Koreman – RKD
Hoogte: ca. 50 cm
Jaar: 1961
Inscriptie in sokkel: zie hieronder
Sokkel: natuursteen, hoogte ca. 1,1 meter
Materiaal: brons
Locatie: Sint Annakapel, Heusdenhoutseweg 34

Het verhaal:
Dit beeld is geplaatst ter herinnering aan de Heusdenhoutse missionaris en bisschop monseigneur A.C. Ommen in de vorm van de barmhartige Samaritaan. Het brengt tot uitdrukking hoe de oud dorpsgenoten aan hem terug dachten, nl. geheel ten dienste van zijn naaste. Oomen werd in 1876 in het dorp Heusdenhout geboren dat toen nog een gehucht was van de gemeente Ginneken en Bavel. Als novice (nieuweling) van de Witte Paters vertrok hij in 1902 naar de missie. Deze orde, volgelingen van kardinaal Lavigerie, had als doel de verkondiging van het christelijk geloof in Afrika. In 1929 werd Oomen bisschop van Mwanza, in het noorden van Tanzania. Hij overleed in 1957 in Usumbura Tanzania. Drie kerkbesturen van de voormalige gemeente Bavel, Ulvenhout en de Driesprong in Breda besloten tot een blijvend aandenken.
De band tussen Oomen en zijn geboorteplaats was ook voor WOI al tot uitdrukking gekomen. Rond 1930 ontstonden er plannen om de St. Annakapel aan de Heusdenhoutseweg op te knappen. Sinds 1648 was de kapel in gebruik geweest voor inkwartiering van soldaten, als paarden- en geitenstal en als school. Na een ingrijpende restauratie in 1934-1936 werd op 19 juli 1936 de inwijding verricht door Mgr. Oomen en vond er na bijna 300 jaar weer een eucharistieviering plaats.
De Gelijkenis van de barmhartige Samaritaan is een parabel in het Nieuwe Testament van de Bijbel, verteld door Jezus als antwoord op de vraag: “wie is mijn naaste?” in verband met het gebod “Heb je naaste lief als jezelf”.
In het verhaal weigeren eerst twee hooggeplaatste Joden (een priester en een Leviet) hun handen vuil te maken om een slachtoffer van een geweldsmisdrijf langs de kant van de weg te helpen, maar later blijkt een Samaritaan (een destijds door de Joden geminacht volk) wel hulpvaardig.
Wat met deze gelijkenis moet worden overgebracht, is dat telt wat iemand doet, niet wat hij is. En niet alleen de letter van de wet, ook de geest van de wet moet worden nageleefd, is de stelling.
Op de sokkel is te lezen:

MONSEIGNEUR
A.C. OOMEN
BISCHOP
VAN MWANZA
HEUSDENHOUT
16 FEBR. 1876
USUMBURA
19 AUG. 1957

Mwanza is een plaats in Tanzania. En Usumbura is de hoofdstad van Burundi, eveneens in centraal Afrika.
Andere bekende beelden van Hein Koreman in Breda zijn: Betaaltafel, Bloemenmeisje, Bokje, Dans, Emu, Kringloop, Ree, Schrijvertje, De Trek.

Omschrijving: gevelsteen met uil
Hoogte: 40 cm
Materiaal: natuursteen
Locatie: Kapelstraat 48

Het verhaal:
Eenvoudig beeld van in natuursteen uitgehouwen figuur.
Het is opvallen en zeldzaam hoeveel huizen in deze straat een kunstvoorwerp aan de gevel hebben, zie ook hieronder.

Omschrijving: abstract figuur van bloemen
Hoogte: 52 cm
Materiaal: metaal
Locatie: Kapelstraat 55

Het verhaal:
Eenvoudig sculptuur van metaal aan gevel.

Omschrijving: beeld van 2 zwaluwen
Kunstenaar: Joop Puntman – RKD
Hoogte: 60 cm
Materiaal: geschilderd terracotta
Locatie: Kapelstraat 58

Het verhaal:
Dit kunstwerk is vrijwel zeker toe te wijden aan Joop Puntman. Het komt veel overeen met zijn stijl.
Joop Puntman studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij ging vervolgens aan het werk bij Het Ambacht Haalderen. In het atelier werden vanaf de oprichting in 1947 vazen, schalen en koppen en schotels gedraaid. Later kwamen daar muurplastieken bij; Puntman maakte diverse reliëfs, die veelal werden geplaatst bij scholen. Mensen en dieren zoals deze twee zwaluwen waren specialiteit.