Aanvullingen en correcties over kunst en beelden in de gemeente Breda worden zeer gewaardeerd. U kunt uw informatie zenden naar het emailadres als vermeld op de pagina INFO / CONTACT
Laatste update van deze pagina 2-1-2024
Valkenberg is het gebied in het centrum tussen de Academiesingel, Seeligsingel, Mauritssingel, Nassausingel, Claudius Prinsenlaan, Vlaszak en John. F. Kennedylaan, maar ook het Park Valkenberg en de KMA. De KMA is echter op deze pagina opgenomen.
De beelden in Parkvalkenburg staat onderaan in deze pagina.
Omschrijving: 2 beelden van oude mannen boven toegangspoort
Kunstenaar: Laureys Drijfhout, 17de-eeuws architect – RKD
Hoogte: 1,8 meter (beeld)
Montagehoogte: ca. 4 meter
Jaar: 1643
Materiaal: steen
Status: Rijksmonument nr. 10106
Locatie: Boschstraat 22 boven toegangspoort N51 35.385 E4 46.862
Het verhaal:
Het voormalige Oudemannenhuis is een monumentaal pand met de naam De Beyerd aan de Boschstraat. Het gebouw maakte oorspronkelijk deel uit van een gasthuiscomplex en dateert uit 1643. Daarmee zijn deze beelden één van de oudste in Breda.
De natuurstenen ingangspoort bevat gekoppelde pilasters en een hoofdgestel; met ionische pilasters en driehoekig fronton geflankeerd door 2 beelden van grijsaards. De 2 mannen, Thijs en Geert genaamd, waren destijds bekende bewoners van het Oudemannenhuis.
Door de jaren heen heeft De Beyerd vele functies gekend. Museum Of The Image. Kort: MOTI was een aantal jaren ondergebracht in het pand. Sinds januari 2017 is het Stedelijk Museum ondergebracht in het historische pand.
Naam: Walger
Omschrijving: beeld van hoofd
Kunstenaar: Karel Goudsblom – RKD
Gewicht: 2400 kg
Hoogte: . meter
Jaar: 1994
Materiaal: ijzer
Locatie: Kloosterlaan 128
Het verhaal:
Voor de tentoonstelling ‘Coulissen’ in het park Wolfslaar in 1993 maakte Karel Goudsblom een reusachtige gietijzeren beeld gebaseerd op de traditionele Walger-koppen. De gapers die vroeger boven de deur hingen van iedere apotheek of drogisterij. Goudsblom combineert in zijn werken de klassiek moderne lijn van de Rodin-traditie met hedendaagse postmoderne elementen. Het zien en kijken naar het oog, de kunstenaar als observator, het zelfportret. Deze concepten vormen de kern van zijn thematiek.
Na de tentoonstelling kreeg Lokaal-01 aan de Kloosterlaan in 1994 toestemming van de gemeente om het beeld tijdelijk op het grasveld voor de deur te plaatsen als uithangbord voor een expositie van Goudsblom. Tijdelijk werd definitief, de gemeente ging tot aankoop over en de Walger werd een beeld bepalend element voor deze instelling voor beeldende kunst. In de gevel van het gebouw bevinden zich nog twee hardstenen gapers, tijdens de bouw aan gebracht door het toenmalige Ministerie van Oorlog. Twee koppen die net als het gietijzeren beeld de tong ver uitsteken. Lokaal-01 laat er geen onduidelijkheid over bestaan; dit gebaar willen we niet kenschetsen als een geeuw van verveling of een poging zich te ontspannen. Eerder zien we in het beeld en de gevelstenen een gebaar, een uitnodiging. Lokaal-01 laat het achterste van zijn tong zien.
Omschrijving: beeld van griffioen
Kunstenaar: Hans van Bentum – RKD
Hoogte: 2,25 meter
Jaar: 1996
Status: Rijksmonument 526084
Locatie: Kloosterlaan 174 N51 35.499 E4 47.118
Het verhaal:
In deze nis stond voorheen een beeld van Vrouwe Justitia. Dit beeld verhuisde in 1986 mee naar de nieuwbouw het gerechtsgebouw aan de Sluissingel waar het in een gang stond. De nis die achterbleef op het oude gerechtsgebouw op de hoek van de Kloosterlaan en de Nassaustraat vroeg om een nieuwe invulling. De buurtbewoners kozen voor dit felgekleurde fabeldier, dat de heerschappij van twee rijken symboliseert; over de aarde (poten, lijf en staart van een leeuw, moed) en over de lucht (kop en vleugels van adelaar, waakzaamheid). Bij de oude Grieken was de griffioen een symbool van waakzame kracht en de bewaker van het goud. Hij was de belichaming van de waakgodin Nemesis en draaide haar rad van fortuin. In legenden staat het dier vaak voor hoogmoed, omdat Alexander de Grote, gezeten op een griffioen, geprobeerd zou hebben tot de grenzen van de hemel door te dringen. Na de middeleeuwen is het dier ook wel het symbool voor de beide naturen (God-Mens) van Jezus Christus. Voor de omwonende is gewoon onze ‘Vogel Grijp’.
Hans van Bentum zocht met zijn ontwerp in 1996 aansluiting bij de rijke ornamentiek, de stijl en de oorspronkelijke functie van het gebouw, waarin tot 1 januari 2001 de Raad voor de Kinderbescherming gehuisvest was. Het gebouw is uit 1890 en heeft neorenaissance stijl.
Andere media berichten echter een veel minder positieve mening van de buurtbewoners. Het schijnt dat destijds de Bredase bevolking destijds weerstand heeft gehad tegen de plaatsing van het beeld op het voormalige gerechtsgebouw. Zowel de kleuren als wel het naakte lichaam waren in de ogen van de bevolking moeilijk te vereenzelvigen met de functie van een gerechtsgebouw.
Het beeld wordt ook wel eens Garoeda genoemd. Een Garoeda of Garuda is in de hindoeïstische mythologie een mythisch wezen, deels mens, deels adelaar.
Naam: Liefdespaar
Omschrijving: beeld van een verliefd paar
Kunstenaar: Frank Letterie – RKD
Hoogte: 1 meter
Jaar: 1988
Materiaal: brons
Sokkel: beton
Locatie: Kloosterlaan 174 N51 35.499 E4 47.118
Het verhaal:
Het werk van Frank Letteri heeft vaak het thema “ontmoeting” als uitgangspunt. De kunstenaar kreeg als opdracht mee een beeld te maken dat aan het pleintje een versterkend ontmoetingselement zou toevoegen. Dit object werd geplaatst in het kader van de afsluiting van het stadsvernieuwingsproject in de buurt.
In Breda is nog een ander vergelijkbaar beeld van een liefdespaar. Het betreft het beeld van ‘De laatsten der Argonauten’ in de Willem Merkx tuin.
Vanaf de eerste dag in de zomer in 1988 was het beeld onderwerp van gesprek van passanten en slachtoffer van practical jokes en van niet zo kunst-bewuste-kliederaars. De figuren werden in het begin regelmatig in de kleren gehesen, van attributen voorzien en de intieme zones werden met krijt en verf besmeurd, maar gelukkig is men in de 21ste eeuw wel wat meer gewend en wordt het beeld nu meer ontzien.
Naam: Muizentrap of Zigzag of Openstaande boeken
Omschrijving: figuratief beeld van opengeklapte boeken
Kunstenaar: Zita Theelen- RKD
Hoogte: ca. 2,8 meter
Jaar: 1986
Materiaal: staal
Locatie: Stedelijk Gymnasium, Nassausingel 7
Het verhaal:
Na de renovatie van de school kreeg het beeld een plek op het schoolplein achter de school. Het beeld heeft verschillende benamingen, maar op de school houdt men het bij Openstaande boeken vanwege de parallellen met de school.
Naam: Lady Sophie
Omschrijving: beeld van vrouw
Kunstenares: Marga Brey-van de Brink – RKD
Hoogte: ca. . meter
Materiaal: brons
Sokkel: beton
Locatie: Sophiastraat 42
Het verhaal:
Directeur P. Hoornweg van het octrooibureau Arnold & Siedsma kocht het beeldje in 1993. De naam Lady Sophie is een rechtstreekse verwijzing naar de plek waar het staat namelijk de Sophiastraat en daarmee ook naar de eerste vrouw van Koning Willem III, Koningin Sophia.
Koning Willem III trad op 18 juni (Waterloodag) 1839 in het huwelijk met zijn volle nicht Sophie van Württemberg, de dochter van koning Willem I van Württemberg en Catharina Paulowna. Het werd een slecht huwelijk, mede door Willems nauwelijks verholen buitenechtelijke affaires en seksuele uitspattingen. De weinig tolerante en zeer ambitieuze houding van zijn echtgenote deed de rest. In 1851 werd door zijn schoonfamilie een poging gedaan het huwelijk te ontbinden. Dat mislukte, en sindsdien leefde het paar gescheiden van tafel en bed. Uit het huwelijk kwamen drie zoons voort.
Valkenberg Park
Naam: Lighthouse
Omschrijving: vuurtoren
Architect: Aldo Rossi (Italië) – RKD
Materiaal: hoofdzakelijk staal
Hoogte: 18 meter
Jaar: 9 oktober 1992
Locatie: hoek Academiesingel en Emmastraat N51 35.600 E4 46.698
Het verhaal:
Het idee om professor doctor Rossi een kunstwerk te laten maken ontstond in 1985, toen hij exposeerde in de Beyerd. Het duurde nog 7 jaar voordat Burgemeester Ed Nijpels op 9 oktober 1992 de Lighthouse onthulde door het afsteken van een vuurpijl. De vuurtoren was aanvankelijk bedacht voor plaatsing in het Wilhelminapark in Breda, maar buurtbewoners hebben dat tegengehouden. Het werk staat nu in het water van de singel, rechts van de ingang van Park Valkenburg. Veel ontwerpen van Aldo Rossi (1931-1997) begeven zich op het grensgebied van beeldende kunst en architectuur. Misschien is zijn werk het beste te typeren als beeldende architectuur. Het kunstwerk in Breda is een ruimtelijk, architectonisch model en duidelijk herkenbaar als vuurtoren. Het oktogonale 18 meter hoge werk functioneert niet als vuurtoren, het is niet toegankelijk en staat in deze stedelijke omgeving op een wezensvreemde plaats. Desondanks brandt er ’s avonds licht in de lantaarn.
Aldo Rossi was een architect met een grote internationale bekendheid. In Nederland ontwerp hij ook het Bonnefanten Museum in Maastricht.
Naam: Zyczliwek
Omschrijving: beeldje van kabouter
Materiaal: brons
Hoogte: ca. 20 cm
Jaar: 2019
Inscriptie tegel: zie hier onder
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763
Het verhaal:
Het beeldje bevindt zich op de rand van de vijver. Het is zo klein dat het eigenlijk nauwelijks opvalt. Naast het beeldje bevindt zich een bronzen tegel met de volgende tekst in het Nederlands en het Pools:
“Dit is Zyczliwek uit Wroclaw. Zijn naam betekent: ‘De Vriendelijke’. Wroclaw is de zusterstad van Breda en Wroclaw heeft de kabouter aan Breda gegevens als teken van vriendschap.
In de stad Worclaw staan wel meer dan 400 kabouters! Dat komt zo: In de jaren 80 van de vorige eeuw heerste in Wroclaw een streng communistisch regime. Inwoners werden geïnspireerd door de kabouterbeweging in Amsterdam. Via kabouterbeeld gaven ze commentaar op hun politieke machthebbers. De beelden waren zo ontwapenend en grappig, dat ze bleven staan. Het zijn er nu zoveel geworden dat ze een aparte toeristische attractie in de stad vormen. En wij hebben er nu ook één gekregen”.
Er is ook een website met alle info over de 400 kabouter in Wroclaw maar die is wel in het Pools. Kijk ook op Polen in beeld.
In maart 2023 verscheen er een kleurrijk boek waarin de avonturen van deze Pools-Bredase kabouter beschreven staan. De verhalen over de kabouter zijn geschreven door elf Pools-Nederlandse kinderen. Geboren en getogen in Nederland en via hun ouders verbonden met Polen. Op zaterdagen volgen ze Poolse les en leren ze over de cultuur van hun vader-/moederland. Het Poolse Scholenforum schreef een literaire wedstrijd uit waarbij kinderen de opdracht kregen om de reisverhalen van Życzliwek (in het Pools) te verwoorden. In het boekje staan zowel de originele verhalen als de Nederlandse vertaling.
Naam: Vrijheidsboom
Omschrijving: kunstwerk in plantsoen
Kunstenaar: Jennifer Tee – RKD
Materiaal: gebakken steen
Afm: ca. 10 x 30 meter
Jaar: 21-7-2022
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763
Het Verhaal:
In september 2021 kreeg de bevolking van Breda de keuze uit drie ontwerpen voor een nieuw ‘Artikel 1-monument’. De aanleiding voor het Artikel 1-kunstwerk is het paviljoen dat Yangzhou, de partnerstad in China, aan Breda heeft geschonken ter ere van de 25 jaar stedenband. Naast de positieve reacties over de komst van het paviljoen ontstonden er ook kritische geluiden vanwege de mensenrechtensituatie in China. Reden voor de Gemeenteraad en het College om in het park ook ruimte te maken voor een werk dat zich richt op het belang van gelijke behandeling. Op die manier kan het gedachtengoed achter artikel 1 een plek krijgen in het hart van de stad en worden inwoners en bezoekers aangespoord om ‘gelijke behandeling’ het onderwerp van gesprek te laten zijn en blijven.
Het ontwerp van Jennifer Tee kwam met 153 van de 344 uitgebrachte stemmen als beste uit de bus. Het kunstwerk met de naam ‘Vrijheidsboom’ is aangelegd nabij de plaquette met Artikel 1 die aan de zijde van het Kasteelplein ligt. Het eerste artikel van de grondwet gaat over de gelijkheid van alle mensen op aarde. Het kunstwerk is samengesteld uit honderden klinkers in diverse kleuren. Het kunstwerk moet voorbijgangers blijvend herinneren aan het belang van het bestaan van het recht op gelijke behandeling en moet het gesprek hierover levend houden. In diverse steentjes zijn afdrukken in reliëfvorm van bladeren aangebracht.
Na een bouwtijd van drie maanden werd het kunstwerk op 21-7-2022 onthuld door wethouder Marike de Nobel.
Naam: De Vlucht / De Trek
Omschrijving: beeld van een moeder met een ogenschijnlijk onwillig kind
Kunstenaar: Hein Koreman – RKD
Matertiaal: brons
Hoogte: ca. 2,5 meter (incl, sokkel)
Jaar: 1955
Opschrift: MEI 1940 (op de sokkel)
Status: oorlogsmonument Nationaal Comité 4 en 5 mei
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763
Het Verhaal:
Hein Koreman maakte het beeld niet als oorlogsmonument, maar exposeerde zijn werk voor de aankoop door Breda op de Keukenhof. Bij die expositie in 1954 was het goed voor de derde prijs.
Dit beeld riep bij velen in Breda herinneringen op aan mei 1940, toen de bevolking op de vlucht sloeg voor de naderende Duitsers. Het beeld werd steeds vaker De Vlucht genoemd en werd daarmee een oorlogsmonument. Het heeft op verschillende plekken gestaan: Parkstraat (1955-1959), Ginnekenstraat (1959-1965), Politiebureau Markendaalseweg (1965-1999), Breda. In de Ginnekenstraat stond het voor de Maria Hemelvaartkerk totdat deze in 1967 werd gesloopt. Op verzoek van het Oranjecomité en het ‘Comité 4/5 mei‘ heeft het beeld in 1999 een prominente rol gekregen bij de dodenherdenking op 4 mei, er worden dan veel bloemen bij het monument gelegd. Het is zorgvuldig gerestaureerd door de zoons van de kunstenaar en in april 1999 herplaatst in het park Valkenberg.
Het beeld is van alle tijden en nog steeds relevant. Het laat de verscheurdheid zien van mensen die het vertrouwde achter zich moeten laten. Naast vele vluchtelingen uit oorlogsgebieden zijn er ook steeds meer mensen die hun thuis moeten verlaten om armoede, politieke reden of voor het veranderende klimaat. Daarmee kan het beeld ook geprojecteerd worden op de hedendaagse vluchtelingenstromen in de wereld.
In juli 2021 heeft Radio 4 met het programma ‘De Ochtend van 4’ een prijs uitgeloofd voor het mooiste buitenkunstwerk in Zuid Nederland. De kunstwerken werden aangedragen door luisteraars zelf en er waren 12 genomineerden. Voor Breda was dat De Vlucht van Hein Koreman. In totaal waren er 40072 stemmen. De Vlucht eindigde verdienstelijk op de tweede plaats met 22% van de stemmen.
Andere bekende beelden van Hein Koreman in Breda zijn: Barmhartige Samaritaan, Betaaltafel, Bloemenmeisje, Bokje, Danseresjes, Emu, Kringloop, Ree, Schrijvertje.
Naam: De Vlucht / De Trek (Replica)
Omschrijving: beeld van een moeder met een ogenschijnlijk onwillig kind
Kunstenaar: Wouter Osterholt
Matertiaal: suiker
Hoogte: ca. 2,5 meter
Jaar: 21 mei 2015
Locatie: De Koepel, asielzoekerscentrum
Het verhaal:
Hoe gastvrij is Breda? Deze vraag leidde tot een replica van kunstwerk De Vlucht. Het is uitgevoerd in suiker, dat de maker heeft gekregen van omwonenden van het AZC, bij wie hij langs de deuren ging en om een kopje suiker vroeg. De kunstenaar gebruikte suiker als verwijzing naar de suikerindustrie die in Breda aan de ‘Zoete Inval’ was gevestigd.
21 mei 2015 werd het beeld onthuld in het Valkenberg naast het origineel, om vervolgens in processie overgebracht te worden naar het asielzoekerscentrum in de vroegere vrouwengevangenis bij De Koepel.
De maker, beeldend kunstenaar Wouter Osterholt, vertelt hoe hij uitkwam op een thema “Gastvrijheid” dat hem al langer bezig hield. Een karaktereigenschap die Bredanaars zichzelf graag toedichten.
Des te opzienbarender vond Osterholt het te ontdekken dat de komst van het asielzoekerscentrum tot weerstand leidde bij sommige omwonenden. Zij vreesden bijvoorbeeld voor een daling van de waarde van hun huis. Dat gebrek aan compassie raakte hem. Hij kwam uit op het beeld van Hein Korenman “De Vlucht”, dat is geïnspireerd op de evacuatie van Breda op 12 mei 1940. Bredanaars waren toen zelf vluchteling. Voor hun veiligheid waren zij afhankelijk van de gastvrijheid van onbekenden.
Naam: Hercules, Vuile Jan in de volksmond
Omschrijving: Beeld van Hercules uit de Griekse mythologie
Materiaal: Italiaans marmer
Hoogte: 2,5 meter
Jaar: 1995 (1e replica), 4-12-2019 (2e replica)
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763 in doolhof tuintje
Het verhaal:
Het beeld toont Hercules met de huid van de Nemeïsche leeuw. Herakles of Hercules is een figuur uit de Griekse mythologie. Hij was een Griekse heros en werd beroemd om de 12 moeilijke werken die hij uitvoerde in opdracht van koning Eurystheus.
Het beeld maakt onderdeel uit van 17 anderen zandstenen beelden die Willem III tussen 1670 en 1686 kocht. De beelden stonden verdeeld over grasperken in het Valkenberg park.
Hercules is het enige originele beeld dat overgebleven is. Dit beeld zou in 1887 uit de vijver van park zijn opgevist. Van dit beeld werd een replica gemaakt dat ook weer in het Valkenberg park werd geplaatst.
Het 1e replica beeld kreeg in het verleden meerdere keren te maken met vandalisme. In 2004 werd het zelfs onthoofd en op diverse andere momenten werd het met ‘Vuile Jan’ beklad. In de volksmond heette dit beeld daarom ook ‘Vuile Jan’, hetgeen betrekking heeft op de schaarse kledij. Op 4 april 2018 is dit replica beeld door de gemeente gesloopt, omdat het te veel geleden zou hebben en er werd een nieuw beeld besteld in Italië.
Het 2e replica werd in marmer gemaakt dat aanzienlijk sterker (harder) is en het werd op 4-12-2019 weer in het perkje geplaatst. Het perkje – waar zich veel hangjongeren begeven – kreeg ook een opknapbeurt omdat onder andere de buxushagen door de buxusmot kaal gevreten waren.
Hercules omklemt met zijn linkerarm een leeuw.
Naam: Tobias en de engel
Omschrijving: beeld van 2 figuren
Kunstenaar: Mari Andriessen – RKD
Materiaal: brons (gegoten)
Hoogte: 1,9 meter
Jaar: 1972
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763
Het verhaal:
De opdracht voor het beeld kreeg de kunstenaar al in 1968. Breda kon voor het eerst kennis maken met dit beeld op de tentoonstelling ‘Bijbel en Prent’ in de Beyerd. Na afloop van de expositie kreeg het beeld een plaats in Park Valkenberg. De kunstenaar was al 75 jaar toen hij dit beeld maakte.
Over “Tobias en de Engel” wordt verhaald in Tobit, een boek dat in de katholieke bijbel deel uitmaakt als deuterocanoniek boek van het Oude Testament en dat door de protestanten beschouwd wordt als een ‘apocrief’ geschrift. Het boek is ook bekend als Tobias en is waarschijnlijk geschreven rond 200 v.Chr.
De hoofdrollen in het verhaal zijn voor een vader en zijn zoon: Tobit en Tobias. Tobit, oud en blind geworden, heeft in het verleden een kleine schat achtergelaten bij iemand in Medië en stuurt zijn zoon Tobias op pad om die op te halen. Op zijn reis krijgt Tobias gezelschap van de aartsengel Rafaël. Tobias herkent hem echter niet. Rafaël is gestuurd na gebeden van Tobit én van diens vrouw. Met hulp van Rafaël brengt Tobias zijn vaders schat naar huis. Met de gal van een vis die hij samen met Rafaël heeft gevangen, geneest Tobias zijn vaders blindheid. Een deel van de schat wordt als aalmoezen weggegeven.
Het kunstwerk is gemaakt door Mari Andriessen die onder andere grote bekendheid kreeg met het beeld De Dokwerker ter nagedachtenis aan de Februaristaking van 1941. De kunstenaar maakte in Nederland tientallen kunstwerken.
In het voormalige Stadhuis op de Grote Markt staat een beeld van Prinses Wilhelmina dat eveneens door Andriessen is gemaakt.
Omschrijving: afbeeldingen van mieren
Kunstenaar: Florentijn Hofman – RKD
Materiaal: steen
Lengte: 200 meter
Jaar: 30 maart 2016
Locatie: Valkenberg park N51 35.473 E4 46.763
Het verhaal:
Tussen het station en het Park Valkenberg is een nieuw kunstwerk aangelegd bestaande uit afbeeldingen van rode mieren op stoeptegels. Het gaat in totaal om maar liefst 800 tegels over een afstand van 200 meter. Er zijn 6 verschillende tegels met een afbeelding van een mier waardoor de mieren verschillende kanten op lijken te lopen. Samen vormen ze een krioelende mierenmassa die de weg tussen station en de Bredase binnenstad aflegt. Daarmee staan de mieren symbool voor de massa’s mensen die zich een weg banen naar het centrum. Door wethouder Alfred Arbouw is op 30 maart 2016 de eerste steen gelegd.
Het kunstwerk is een ontwerp van een Florentijn Hofman. De kunstenaar maakte naam met extreem uitvergrote, speelse kunstwerken over de hele wereld. Zo is hij vooral beroemd geworden met zijn ‘Rubber Duck’. Een opblaasbare, gele badeend van 16,5 meter hoogte die onder meer dobberde in het water van Amsterdam, Maastricht, Osaka, Hong Kong, Peking, Sydney en Sao Paulo.
Andere voorbeelden van zijn werk zijn onder andere een 31 meter lange muskusrat van stro, een 12 meter hoge herdershond van strobalen en 210 papieren spreeuwen in de Hortus Botanicus Amsterdam. In Rotterdam verfde hij een blok sloopwoningen blauw. Op het strand van Schiermonnikoog bouwde hij drie houten kunstwerken in de vorm van enorme concertvleugels, als waren deze daar aangespoeld. In Arnhem ligt een 30 meter lang Feestaardvarken dat naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van Burgers’ Zoo aan de stad werd aangeboden.
In november 2022 maakte de gemeente bekend dat de tegels met de miertjes vervangen worden. Door intensieve gebruik van de straat zijn ongeveer 180 mierentegels niet meer zo mooi als oorspronkelijk. Tegelijkertijd krijgt het kunstwerk een ‘digitale dimensie’. Door middel van ‘augmented reality’ krijgen de mieren een gezichtje en lopen ze verschillende kanten op. Aan het begin van de Willemstraat komt een bord te hangen met daarop onder andere een QR-code. Wie deze code scant, wekt de mieren in de straat tot leven op zijn mobieltje.
Park Valkenberg ligt in de binnenstad van Breda achter de Koninklijke Militaire Academie (KMA, opgericht 1828) met daarop het Kasteel van Breda. Daarvoor was het park de kasteeltuin voor de Heren van Breda. Het park dankt zijn naam aan een valkenhuis, dat aan de rand ervan stond en van waaruit de kasteelbewoners en hun gasten de valkenjacht bedreven. Stadhouder-koning Willem III bouwde tussen 1686 en 1695 het kasteel verder uit, waarbij het de naam Prinsenhof kreeg. Hij en zijn opvolgers verbleven echter maar weinig in het kasteel.
Het park was van origine een echt bos met hoge bomen. In de zeventiende eeuw verdween dat karakter door de aanleg van een tuin naar Franse stijl. In het park stonden 17 beelden. Eén replica van die beelden – Hercules, zie hierboven – staat in een speciaal perkje, dat herinnert aan de Franse stijltuin.
Het park heeft een vijver met een fontein, bomen, grasvelden, bloemen- en plantenperken en enkele beelden. Ook zijn er restanten van verdedigingstorens afkomstig van de voormalige stadsmuur en een speelvoorziening voor kinderen. Het is een rustplaats in de stad waar men kan wandelen en fietsen.
In het noorden van het park ligt het T-Huis (2002) van de bekende architect/kunstenaar John Körmeling.
Bij de ingang aan de Willemstraat bevindt zich het Nassau-Baronie Monument. Er zijn nog 3 ingangen aan de J.F.Kennedylaan, naast het Begijnhof in de Kapucijnenhof en de Cingelstraat nabij de KMA.
Bij opgravingen in het park zijn de fundamenten van een stenen muur gevonden, die tot 1537 de oude stadsmuur vormde. Van 2 muurtorens is een kleine stukje opgebouwd, of eigenlijk herbouwd zoals dat vroeger was.
Door de opgravingen heeft men vrij nauwkeurig het beloop van de oude stadsmuur kunnen achterhalen. Deze stadsmuur liep dus langs het bos (het huidige park).
Kunst in Breda 